INTERVIEW
Βλαδίμηρος Κυριακίδης: Το θέατρο ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά
Ένας από τους πιο αγαπητούς ηθοποιούς που με πίστη υπηρετεί το θέατρο και κυρίως την κωμωδία, ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης, μας μιλά για την ιερή σχέση που έχει με την τέχνη του.
Ποια είναι η σχέση του ηθοποιού με το κοινό του;
Είναι η δεύτερή μου οικογένεια και ευτυχώς είναι πάρα πολύ μεγάλη. Ξέρετε τι συμβαίνει; Όταν ξεκινάς, κι αυτό το λέμε στη δικιά μας τη δουλειά, και ανοίγεις κάποιες πόρτες μετά πρέπει να δουλέψεις σκληρά για να τις κρατήσεις ανοιχτές. Τι εννοώ; Το να ξυπνήσει ο θεατής το πρωί και να πει: τι έχω να κάνω το βράδυ μου; Ας πάω να δω τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη στο θέατρο, είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα. Οφείλω εγώ λοιπόν ένα 90% των δυνάμεων μου και των δυνατοτήτων μου να τα καταβάλω και να τα φέρω πάνω στη σκηνή για να γίνω όσο καλύτερος μπορώ, για να ανταποδώσω αυτή την τιμή προς τον κόσμο που με τιμά. Είναι αμφίδρομη η σχέση, ηθοποιού – κοινού. Δεν είναι εύκολο να γίνεις λαοφιλής, δεν γίνεται κανείς τυχαία ή δεν κάνεις καριέρα τυχαία. Αν νομίζουμε ότι γίνεται τυχαία, σφάλουν.
Είστε αγαπητός όχι μόνο σε μεγάλους αλλά και στα μικρά παιδιά.
Το να γίνεις αναγνωρίσιμος εύκολα μπορεί να γίνει. Αλλά το να βλέπεις μέσα από τα μάτια τους αγάπη αυτό είναι το δύσκολο. Αυτό σημαίνει ότι όταν παίζεις, τους παρασύρεις σε ένα ταξίδι. Και πολύ χαρακτηριστικά λέω ότι εγώ είμαι σαν τις γιαγιάδες που μας νανούριζαν στα πόδια τους. Είμαι καλός παραμυθατζής, ταξιδεύεις μαζί μου κι όταν φύγεις από αυτό το παραμύθι που σου προσφέρω αρχίζεις και σκέφτεσαι. Κι όταν λέω παραμύθι μην παρεξηγηθώ, μην το πάρουμε ελαφρά, εξιστορούμε ιστορία επί σκηνής. Αυτή η ιστορία που διηγούμαστε βγαίνει αβίαστα μέσα από μια ποίηση. Δεν είναι ότι απαγγέλουμε ποιήματα, για να είμαι καθαρός σ’ αυτό που λέω, αλλά βγάζουμε τα μέσα προς τα έξω. Αυτό το καταλαβαίνει ο θεατής. Ο θεατής είναι πανέξυπνος δεν τον ξεγελάς με τίποτα. Αν κάνεις έκπτωση την πιάνει στον αέρα, γιατί την ώρα που σε παρακολουθεί δεν λειτουργεί με το μυαλό του, λειτουργεί το συναίσθημά του. Η ψυχή του. Δένεται μαζί σου γίνεστε ένα.
Ο σκηνοθέτης Πίτερ Μπρουκ έλεγε τη μεγάλη φράση ότι η ενέργεια του ηθοποιού με την ενέργεια του θεατή πρέπει να παντρεύονται. Αν υπερβαίνει η μία εκ των δύο περισσότερο τότε δεν συντελείται μαγεία στο θέατρο. Όταν παντρευτούν τότε υπάρχει μαγεία στο θέατρο. Κι έχει απόλυτο δίκιο το έχω βιώσει. Φανταστείτε τώρα από την άλλη μεριά, τη δυσκολία της δουλειάς μας όταν είναι 300 άτομα κάτω και είσαι μόνος σου, πρέπει να βγάλεις τόση ενέργεια που να καλύψεις την ενέργεια των θεατών. Γι’ αυτό και είναι λατρευτό το θέατρο αλλά και αρκετά πιο σύνθετη δουλειά από όλα τα άλλη είδη. Μάλιστα έχω εφεύρει τον όρο, «ηθοποιός διαφορά» καθώς κάποιοι από εμάς λοιπόν δεν σταματάμε να δουλεύουμε. Εμείς, σαν αποσκευές έχουμε τη γνώση μας, την αντίληψή μας, την ευαισθησία μας, την καλαισθησία μας. Όλα αυτά γυμνάζονται με την ενημέρωση και με τη γνώση. Αυτές είναι οι αποσκευές μας. Αυτές που γυμνάζουν το μέσα μας, αυτό που θα βγάλουμε αργότερα προς τα έξω.
Εγώ έστω κι αν έχω κάθε μέρα γύρισμα και πρέπει να είμαι εκεί στις 8.30 – 9 ξυπνάω από τις 6 για να έχω μία ώρα για να μελετήσω. Μπορεί να μελετήσω Άμλετ, άσχετα αν δεν παίζω Άμλετ. Αλλά μελετώντας τον Άμλετ και τον ίδιο τον Σαίξπηρ παίρνω τέτοια στοιχεία που με βοηθούν κι εμένα να κάνω τη δουλειά μου. Σ’ όποιο είδος θεάτρου ανήκω. Με βοηθούν με εξελίσσουν. Αυτό το κάνω πάρα πολλά χρόνια. Συν οι πέντε ώρες δουλειάς γραφείου που πρέπει να κάνω την ημέρα συν πέντε ώρες δουλειάς πρόβας. Και η συνεχής ενημέρωση. Που αν δεν υπάρχει αυτό δεν μπορείς να εξελιχθείς. Όλο το θέατρο έτσι κι αλλιώς, όλη η τέχνη του θεάτρου, η τέχνη μάλλον του ηθοποιού είναι ένας πειραματισμός. Φανταστείτε ότι η τέχνη μας είναι θνησιγενής. Επί σκηνής αυτό που γεννιέται ένα δευτερόλεπτο πεθαίνει αυτόματα. Δεν καταγράφεται κάπου. Δεν υπάρχει επανάληψη. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι αυτό κάνει πολύ σημαντική τη δουλειά μας και πολύ δύσκολη. Αν πάρουμε έναν ερασιτέχνη και του ζητήσουμε να βγάλει ένα πρωτογενές συναίσθημα θα το βγάλει πάρα πολύ εύκολα και ίσως καλύτερα από εμάς. Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε; Να το επαναλάβουμε. 60, 70 φορές και να μοιάζει με αληθινό. Και η αγωνία μας πάντα θα είναι αν θα βγει αληθινό
Σας φαντάζομαι μέσα σ’ ένα χώρο διδασκαλίας να τα λέτε αυτά σε μαθητές
Ναι το επιχείρησα και το έκανα αυτό παλιότερα, δίδασκα σε σχολή. Μετά δυστυχώς δεν προλάβαινα να συνεχίσω αλλά πρόσφατα είχα μια συνάντηση με ένα σχολείο και 14χρονα παιδιά και τα είπα όλα αυτά και πραγματικά ελπίζω να επηρέασα έστω και έναν και να ακολουθήσει το επάγγελμα αυτό.
Φέτος στο θέατρο Ζίνα παρουσιάζεται την κωμωδία «Προσοχή ο φίλος δαγκώνει» στην διάρκεια της οποίας σε κάποια σημεία αυτοσχεδιάζατε.
Είναι μια κωμωδία που παίζεται 15 – 16 χρόνια στο Παρίσι. Μου άρεσε πάρα πολύ το θέμα της που έχει να κάνει με τη φιλία, αλλά είδα ότι μέσα από το ίδιο το κείμενο υπάρχει μια διέξοδο προς τον αυτοσχεδιασμό. Ο αυτοσχεδιασμός προσφέρει μια ελευθερία που απαιτεί απίστευτη πειθαρχεία και αυτοσυγκράτηση επί σκηνής.
Με την Ευαγγελία Μουμούρη, τον Κρατερό Κατσούλη και τη Ναταλία Δραγούμη πρωταγωνιστεί φέτος στην κωμωδία «Προσοχή ο φίλος δαγκώνει»
Γιατί μπορεί να ξεφύγεις κανείς…
Ναι μπορεί να ξεφύγεις και να κάνεις απλούστατα μια σάχλα και να μην σε μαζεύει κανείς. Πολλά χρόνια τώρα γυμνάζω αυτή την τεχνική του αυτοσχεδιασμού. Αλλά τον πειθαρχημένο. Γι’ αυτό και τον αποκαλώ δημιουργικό αυτοσχεδιασμό. Δεν θ’ ανέβω στη σκηνή για να κάνω αστεία για να γελάσει ο συνάδελφος, ανεβαίνω για να προχωρήσω το ρόλο μου ακόμη παρακάτω. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προτείνω κάτι και να αλλάξει τη ροή των καταστάσεων. Όχι του έργου, των καταστάσεων. Δεν είναι από τα πιο εύκολα που έχω επιχειρήσει, αλλά ευτυχώς φέτος βρήκα άλλους τρεις ανθρώπους, από τις πρόβες δουλέψαμε πολύ πάνω σ’ αυτή τη συνθήκη. Δεν σταματάει. Αυτό μας κρατάει φρέσκους όπως το ονομάζω εγώ επί σκηνής, αλλά κρατάει και το ενδιαφέρον των θεατών. Όπως είπα και στις αρχές των προβών στους ηθοποιούς που παίζουμε μαζί, να αφουγκράζεστε τι γίνεται κάτω στην αίθουσα, επειδή η παράσταση είναι τόσο άμεση και τόσο φρέσκια και καλεί τον θεατή να γίνει ένα με εμάς. Ο θεατής αντιλαμβάνεται τα πάντα. Άρα να αφουγκράζεστε. Κι εκεί πρέπει ο ηθοποιός να ελίσσεται. Αν κάτω δω ότι καταλαγιάζει λίγο πρέπει να βρω έναν τρόπο να τους ξυπνήσω. Αυτά μου τα δίδαξε όλα ο Caveman που έπαιζα επί πέντε χρόνια.
Ένας μονόλογος που είχε κάνει τεράστια επιτυχία.
Ναι ήταν μονόλογος και όντως είχε κάνει μεγάλη επιτυχία. Ήμουν πολύ χαρούμενος αλλά ήταν και πολύ κουραστική παράσταση. Εκεί λοιπόν άρχισα σιγά- σιγά να οργανώνω αυτό που νιώθω σαν ηθοποιός για να μπορέσω να προχωρήσω.
Συμπρωταγωνιστείτε με την Ευαγγελία Μουμούρη, τη Ναταλία Δραγούμη και τον Κρατερός Κατσούλης. Είστε δύο ζευγάρια. Εσείς με τη Ναταλία Δραγούμη κι ο Κρατερός με την Ευαγγελία. Κι υποτίθεται ότι είστε φίλοι.
Έρχονται επίσκεψη σπίτι μας αλλά κατά λάθος πατάει το κινητό του ο Kρατερός που είναι touchscreen και ακούμε τα πάντα στον τηλεφωνητή μας.
Για το πόση εκτίμηση έχουν για εσάς.
Μας θάβουν κανονικά και με το νόμο και τους περιμένουμε με ανοιχτές αγκάλες και τα δόντια γυμνά, όπως λέει χαρακτηριστικά η γυναίκα μου. Και τους ψήνουμε το ψάρι στα χείλη, με συνέπειες όμως σχεδόν καταστροφικές. Στην τελευταία σκηνή του έργου δε ισοπεδωνόμαστε σχεδόν όλοι. Γιατί; Ενώ είμαστε τα θύματα στη αρχή, με το που μπαίνουν γινόμαστε οι θύτες και γίνονται τα θύματα. Κι εκεί χάνεται το παιχνίδι κι από τις δύο μεριές.
Θίγει η παράσταση το θέμα της φιλίας.
Τοξικής φιλίας.
Έχετε φίλους εσείς;
Πώς δεν έχω.
Καρδιακούς;
Όχι τόσο πολύ. Λόγω της φύσης της δουλειάς μας, ενώ συναισθηματικά ανοιγόμαστε και θέλουμε πάρα πολύ να είμαστε κοντά στους φίλους μας ,είναι πάρα πολλές οι ώρες απασχόλησης που σιγά- σιγά μπορεί να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις κι αυτό συνέβη και σε εμένα και στους περισσότερους ηθοποιούς. Γιατί όταν γυρνάς κατάκοπος από το γύρισμα και από το θέατρο τη νύχτα, θες απλά να ησυχάσει το κεφάλι σου. Δεν είσαι η καλύτερη παρέα για να βγεις έξω.
Δηλαδή δεν είστε κοινωνικός;
Είμαι πολύ κοινωνικός όταν θα πάω στον οδοντίατρό μου, στην τράπεζα, στον μανάβη. Αλλά όταν θα βγω μετά από 14ωρη δουλειά την ημέρα για φαγητό, μετά το πρώτο μισάωρο χάνομαι, θέλω να ησυχάσω και να πάω να κοιμηθώ.
Η αλήθεια είναι ότι έχετε μία εσωστρέφεια και αγαπάτε πάρα πολύ όμως τη δουλειά σας. Αφιερώνετε πάρα πολύ χρόνο σ’ αυτήν.
Αφιερώνω πάρα πολύ χρόνο σε αυτήν και είμαι και εσωστρεφής.
Ήσασταν έτσι από παιδί;
Ναι προσπάθησα πολλά χρόνια να… ανοίξω. Άνοιξα. Με βοήθησε το θέατρο για να ανοίξω. Πάρα πολύ.
Με τη σύζυγό του Έφη Μουρίκη
Ως παιδί δηλαδή όταν πηγαίνατε στο σχολείο ήσασταν ντροπαλός;
Πολύ ντροπαλό παιδί, πολύ κλειστό παιδί. Ήμουν πιο απομονωμένος. Όταν μπήκα στο θέατρο ξεκλειδώθηκα. Γιατί είχα την πολυτέλεια, αν θέλετε, να ζω δανεικές ζωές που ήταν με την άδεια της θεατρικής αστυνομίας. Υποδυόμουν έναν χαρακτήρα που δεν μπορούσε κανείς να μου πει τίποτα. Ενώ στη ζωή αν έλεγα θα πω κάτι, όπως όταν δήλωσα ότι θα γίνω ηθοποιός, πήγαν όλοι να μη δείρουν.
Από την οικογένεια;
Ναι από την οικογένειά μου. Και οι δάσκαλοί μου. Μόνο ένας δάσκαλος κι ακόμη τον θυμάμαι, ο Ιορδάνης Βλαχόπουλος, ο φιλόλογός μου όταν του είπα ότι θα γίνω ηθοποιός μου είπε «επιτέλους ένας άνθρωπος που θα κάνει κάτι χρήσιμο σ’ αυτό το σχολείο». Με εντυπωσίασε. Όλοι οι άλλοι με απέτρεπαν. Θέλω να πω ότι υπήρχε μια διαφορετικότητα στη σκέψη, στην αντίληψη των πραγμάτων. Ήμουν τεμπέλης μαθητής δεν διάβαζα με τίποτα. Φανταστείτε διάβασα όταν μπήκα πλέον στη δραματική σχολή. Όλα τα άλλα τα σιχαινόμουν τα απεχθανόμουν. Όταν μπήκα δε τόλμησε η μητέρα μου να πει σ’ έναν καθηγητή μου: ο Βλαδίμηρος διαβάζει; Κι εκείνος της είπε ναι, η μητέρα μου του απάντησε: αποκλείεται!
Εκείνη την εποχή ήταν που δεν θέλατε να σας λένε Βλαδίμηρο και να σας λένε Κώστα;
Όχι αυτό ήταν όταν ήμουν πιο μικρός. Στο δημοτικό. Αυτό ήταν πολύ αστείο γιατί πραγματικά ήταν πρόβλημα το όνομά μου. Ήταν πολύ μεγάλο και δεν το κατάφερνε κανείς. Γελούσαν όλοι. Και μετά βαριόμουν και πήγαινα και έλεγα ότι με λένε Κώστα, Δημήτρη
Μία πρόβα ήταν η αφορμή για να αποφασίσετε να γίνετε ηθοποιός;
Ναι, εν έτη 1979 μόλις είχε πρωτοδημιουργηθεί η Πειραματική Σκηνή Τέχνης στη Θεσσαλονίκη και ανεβάζανε το «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας». Εκεί λοιπόν άρχισαν να παρακολουθώ τις πρόβες των παιδιών στη Θεσσαλονίκη, στο θεατράκι του Ανατόλια το Αμερικάνικο Κολέγιο. Ένας φίλος του αδερφού μου ήταν στην ομάδα της Πειραματικής και άρχισα να παρακολουθώ τις πρόβες με αποτέλεσμα να πηγαίνω κάθε βράδυ. Το πρωί να πηγαίνω στο σχολείο να τρώω ξύλο από τους καθηγητές γιατί τις δύο πρώτες ώρες κοιμόμουν, δεν μπορούσα να ανοίξω τα μάτια μου. Ε από τις πολλές φορές που πήγαινα άρχισα να τους πατάω τα κουμπιά για να τους βάζω τις μουσικές από την παράσταση γιατί την είχα μάθει απ’ έξω μετά έγινα ο σύντροφός τους, πήγαινα στο Αυλαία και παίζαμε, τους έβγαζα τις μπομπίνες, τα μπομπινόφωνα έγινα κομμάτι του θιάσου και ένα βράδυ όταν τελείωσε η παράσταση πέρασα από τη σκηνή για να πάω να παραδώσω τις μπομπίνες. Κι εκεί μου σηκώθηκε η τρίχα. Θέλω να ξέρετε ότι όταν φεύγει το κοινό από το θέατρο η ενέργειά του μένει μέσα. Όταν πέρασα επάνω από τη σκηνή, μου σηκώθηκε η τρίχα. Ήμουν 17 χρόνων και είπα εδώ είναι το σπίτι μου. Αυτό είναι το σπίτι μου. Αυτό θα κάνω. Τέρμα. Κι αυτό έκανα. Από τα 18 μου μπήκα στη δραματική σχολή της Πατεράκη κι άρχισα παίζω με την πειραματικής σχολή της Τέχνης. Από τότε δεν έχω σταματήσει καθόλου.
Είναι εκπληκτικό πως ένα παιδί αντιλαμβάνεται από πολύ μικρό τι είναι αυτό που θέλει να κάνει, τι είναι αυτό που αγαπάει.
Δεν ήθελα τίποτα άλλο. Ήταν σαν να συνέβη κάτι μαγικό μέσα μου.
Ούτε θα μπορούσε να σας σταματήσει κάποιος.
Με τίποτα. Ήταν τόσο δυνατό αυτό το συναίσθημα. Σαν το μεγάλο έρωτα. Ήταν τόσο δυνατό που δεν ξέρεις τι σου έχει συμβεί. Απλά σου έχει συμβεί.
Η κωμωδία τι σημαίνει για εσάς. Γιατί την υπηρετείτε πολλά χρόνια. Είναι από επιλογή; Θέλατε από την αρχή να ασχοληθείτε με την κωμωδία;
Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου και όσο θυμάμαι και τον Μίνω Βολανάκη όταν πήγα να δουλέψω στο Κρατικό θέατρο που ήταν διευθυντής, του είπα μη με βάλεις σε δράμα γιατί ψυχοπλακώνομαι. Στην κωμωδία περνάω καλά. Αυτό σίγουρα κάτι σημαίνει. Σημαίνει ότι έχω μέσα μου μια διάθεση να καυτηριάζω και να αφορίζω ακόμη και τα πιο σοβαρά γεγονότα μέσω του χιούμορ.
Είναι άμυνα αυτό για σας;
Μπορεί και να είναι, αλλά εγώ περνάω πολύ καλά. Βέβαια υπάρχει και η κάθαρση που συμβαίνει και με το δράμα. Γιατί με το δράμα έρχεται η κάθαρση. Βγαίνουν κομμάτια του εαυτού σου έξω. Είναι άλλου είδους εκπαίδευση. Συνειδητά λοιπόν ενώ δοκίμασα μερικές φορές να κάνω και δράμα, και το έκανα, αποφάσισα να ασχοληθώ με την κωμωδία για να γίνω όσο καλύτερος μπορώ και να μπορέσω να προχωρήσω την κωμωδία μου σαν τέχνη, γιατί έχει τεράστια διαφορά όταν κάθεσαι σ’ ένα τραπέζι και λες ένα ανέκδοτο απλά σε παρέα, να το ανεβάσει στη σκηνή και να το κάνεις τέχνη. Ήθελα να εξελίξω την τέχνη μου ως κωμικός ηθοποιός. Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια κατάλαβα ότι ο κωμικός είναι η προέκταση του τραγικού. Είμαστε τραγικές υπάρξεις κι όταν λέω τραγικές υπάρξεις εννοώ ότι μπορεί σ’ εσένα να συμβεί κάτι τραγικό αλλά εγώ να γελάσω με την τραγικότητά σου. Ουσιαστικά, μου αρέσει πάρα πολύ η κωμωδία του πάσχοντος. Αυτός που πάσχει βγάζει την καλύτερη κωμωδία,άρα πρέπει να πάσχω επί σκηνής για να βγάλω τη σωστή κωμωδία. Κωμωδία για μένα σημαίνει ότι μεταφέρω επί σκηνής κάτι απροσδόκητο, κάτι που δεν αναφέρεται στην καθημερινότητα, ούτε στην αλήθεια των πραγμάτων που ζούμε. Μπαίνει ένα άλλο φίλτρο μέσα, που την ίδια ιστορία θα αφηγηθούμε και οι δύο αλλά εμένα θα φαντάζει λίγο παράδοξο αυτό που θα πω. Ουσιαστικά μεταστρέφω την πραγματικότητα σε κάτι άλλο κι έτσι τη δέχεται και το κοινό πολύ πιο εύκολα. Μέσα από το χιούμορ και μέσα από την κωμωδία γίνονται κοινωνικές καταγγελίες πολύ πιο εύκολα.
Ως παιδί είχατε καλά χρόνια που να σας δημιουργούν τη διάθεση ως άτομο να έχετε χιούμορ;
Όχι συνέβη ακριβώς το ανάποδο. Επειδή ήταν κάπως έτσι δύσκολα τα χρόνια και λόγω οικονομικής κατάστασης της οικογένειας και λόγω διαξιφισμών των γονιών, είχα εφεύρει το χιούμορ για να μπορέσω να πλησιάσω τους ανθρώπους. Γιατί είχα κλειστεί πάρα πολύ. Αλλά εφηύρα το χιούμορ για να έρθω πιο κοντά. Σατίριζα τα πάντα και τον εαυτό μου. Αυτό φαίνεται μου έγινε δεύτερη φύση και δεν μπόρεσα να το σταματήσω.
Από μικρός δηλαδή το κάνατε αυτό;
Ναι σατίριζα. Συνέχεια ό,τι συνέβαινε γύρω μου. Δηλαδή ουσιαστικά τι ήθελα; Ήθελα με το γέλιο να γίνω προσιτός στους άλλους ανθρώπους μην τυχόν και φάω καμιά σφαλιάρα και βρεθώ πάλι μόνος μου.
Όμως το δραματικό κομμάτι για τη ζωή σας και για το θέατρο είναι ένα κομμάτι που σας ενδιαφέρει για να το εξελίξετε ακόμη περισσότερο;
Πάντα. Και νομίζω ότι σιγά σιγά θα περάσω από εκεί. Γιατί τώρα έχω τη γνώση της κωμωδίας και της τραγικότητας οπότε τώρα θα γίνω πιο καλός στο δράμα. Θα το προσπαθήσω ελπίζω κάποτε. Δεν ξέρω. Όταν γεννηθεί μέσα μου.
Μπορεί να γίνετε και κακός;
Αν σας θυμίσω τη «Νήσο»; Και τον χαρακτήρα που έπαιζα; Είναι από τους πιο γοητευτικούς ρόλους που έχω παίξει στη ζωή μου. Είναι αυτή η πολυτέλεια που έχουμε εμείς οι ηθοποιοί και γι’ αυτό μένουμε παιδιά μέσα μας. Γιατί παίζουμε δανεικές ζωές, κι αυτό που έλεγα πριν, με την άδεια της θεατρικής αστυνομίας. Ίσα ίσα που θαύμασαν αυτό που έκανα. Και το χάρηκαν πάρα πολύ. Στη ζωή ένας τέτοιος άνθρωπος είναι μόνο για να τον πλακώνεις στο ξύλο . Αλλά εκεί πραγματικά ναι, το χάρηκα.
Είστε αισιόδοξος;
Όσον αφορά στην ανθρώπινη κοινότητα ναι. Όσον αφορά στην πολιτική κατάσταση όχι, δεν είμαι αισιόδοξος.
Αυτά που βλέπετε και συμβαίνουν στον κόσμο;
Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό που λέτε. Αυτό που συμβαίνει στον κόσμο και όχι στην Ελλάδα. Γιατί εδώ είμαστε φερέφωνα της πολιτικής κατάστασης. Συντελούνται αυτή τη στιγμή τεράστια αλλαγές παγκοσμίως κι εδώ θα τα μάθουμε με καθυστέρηση αυτά που συμβαίνουν έξω. Ας ελπίσουμε ότι τώρα με αυτή την κυβέρνηση τα πράγματα θα αλλάξουν. Υπάρχουν δείγματα ότι γίνονται προσπάθειες να αναβαθμιστούν κάποιες πλευρές της Ελλάδος και όχι όλες. Και γιατί λέω κάποιες πλευρές; Γιατί κανείς δεν μπαίνει μέσα στα σχολεία και να γυμνάσει αυτό το πολύτιμο υλικό που έχουμε. Αυτό το πολύτιμο υλικό που ιστορικά είναι αποδεδειγμένο ότι αυτό έχει φέρει την επανάσταση σ’ αυτή τη χώρα. Δεν φοβόμαστε να φέρουμε την επανάσταση απλά την έχουμε ξεχάσει. Και εμείς οι μεγαλύτεροι πιστεύουμε ότι την επανάσταση μόνο οι νέοι θα τη φέρουν. Γιατί εμείς είμαστε λίγο βολεμένοι. Πόσω μάλλον οι πολιτικοί που είναι ακόμη πιο βολεμένοι και είναι υπάλληλοι, δυστυχώς το λέω, των ξένων συμφερόντων και δυστυχώς οι μεγάλες εξουσίες δεν θέλουν τον πολιτικό να είναι υγιής και να έχει αντίρρηση. Θέλουν υπαλλήλους δυστυχώς. Έτσι ακόμα κι αν κάποιος έχει κάποια πρόταση αυτομάτως εξοστρακίζεται στο περιθώριο. Έτσι και κάποιος πολιτικός έχει ένα όραμα, γιατί έχω γνωρίσει ανθρώπους που έχουν όραμα, παροπλίζεται αυτομάτως γιατί δεν κάνει τη δουλειά των κέντρων εξουσίας. Λυπάμαι που γίνομαι έτσι απαισιόδοξος αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Γι’ αυτό και ελπίζω ότι κάτι μπορεί και να γίνει τώρα.
Σας ζήτησαν ποτέ να κατέβετε στην πολιτική;
Ναι αλλά δεν μ’ ενδιαφέρει. Δεν είναι η δουλειά μου, δεν είναι το επάγγελμά μου. Ως πολίτης έχω άποψη αλλά δεν είμαι πολιτικός. Θα προτιμούσα να το έχω σπουδάσει και να κατέβω στην πολιτική.
Οι συνάδελφοί σας που ασχολούνται με πολιτική;
Δικαίωμά τους και καλά κάνουν. Εγώ επιλέγω να μην ασχοληθώ. Δεν χρειάζεται. Από την άλλη πιστεύω ότι με το που μπαίνεις στο μονοπάτι της πολιτικής παροπλίζεσαι. Τόσο απλό είναι.
Με τη Ναταλία Δραγούμη στη παράσταση «Προσοχή ο φίλος δαγκώνει»
Έχετε και την άλλη πλευρά, την επιχειρηματική. Είστε θεατρικός επιχειρηματίας. Δυσκολευτήκατε όλη αυτή την περίοδο της κρίσης;
Βέβαια. Ειδικά με την προηγούμενη κυβέρνηση και το λέω ευθαρσώς και ανοιχτά ήταν σα να μου ζητούσαν να κλείσω το μαγαζί μου. Με ποσοστά που μου ζητούσε. Αν στα 100 μου ζητούσε τα 70 και μου άφηνε τα 30 και έμπαιναν και φόροι αλληλεγγύης και μου έπαιρναν από τα 30 τα 20 και μου έμεναν 10, είναι σαν να με δουλεύει. Άρα τι επιχειρηματίας είμαι εγώ; να βρεθώ με 10 χιλιάρικα στην τσέπη;
Δεν σας «τρώει» χρόνο από τη ζωή σας το να είστε κι επιχειρηματίας;
Δεν είναι και το πιο εύκολο πράγματα να είσαι, αλλά είναι πολύ δημιουργικό για μένα. Θεατρικός επιχειρηματίας είναι μία πολύ ανασφαλής δουλειά γιατί μπορεί να καταχρεωθείς μέσα σε μια χρονιά χωρίς να το καταλάβεις.
Το έχετε υποστεί αυτό;
Ναι. Αλλά είναι δημιουργικό να είσαι θεατρικός επιχειρηματίας. Θεωρώ ότι είμαι από τους λίγους επιχειρηματίες που ξέρουν διεθνή δραματολογία. Άρα όταν θα στήσω μια παραγωγή έχω την επιμέλειά της. Άσχετα αν δεν τη σκηνοθετώ και αν δεν παίζω. Αλλά έχω την επιμέλειά της. Δεν είναι απλά που θα βρω τα λεφτά για να την ανεβάσω. Και πάντα τα λεφτά που βγάζω τα ξαναρίχνω στη δουλειά. Δεν τα κάνω ούτε καταθέσεις ούτε κότερα ούτε τίποτα. Δεν με αφορούν κιόλας.
Ήταν μια εσωτερική ανάγκη το να ελέγχετε εσείς τη δουλειά που κάνετε και στραφήκατε προς το επιχειρηματικό κομμάτι;
Κατ’ αρχάς όταν ήμουν 17- 18 χρονών με το που μπήκα στη Πειραματική Σκηνή της Τέχνης απ’ όποιο κτίριο και να περνούσα και ήταν μισογκρεμισμένο, άδειο κλπ εγώ έβλεπα θέατρα. Ακόμα τα θυμάμαι. Από μικρός είχα και μια εμπορική διάθεση. Ήθελα να ψάχνω δηλαδή πως μπορώ, αυτό που πιστεύω, την τέχνη να την κάνω εμπορεύσιμο υλικό, να μπορέσω να το πουλήσω προς τα έξω. Πάντα οργάνωνα με το μυαλό μου άλλα πράγματα.
Υπάρχουν αυτή τη στιγμή πολλά παιδιά που θέλουν να γίνουν ηθοποιοί και υπάρχουν και πάρα πολλές παραστάσεις. Πρέπει να γίνονται τόσες πολλές παραστάσεις; Μήπως υπάρχει μια υπερβολή στη χώρα μας;
Ας ξεκινήσω από το δεύτερο σκέλος. Ναι πρέπει να υπάρχουν τόσες παραστάσεις. Είμαστε ο αντίποδας σ’ αυτές τις εποχές που ζούμε. Είμαστε η αντιβίωση σ’ αυτή τη χυδαιότητα που ζούμε. Πρέπει να υπάρχουν γιατί φανταστείτε ότι το κάθε παιδί που βγαίνει από μια δραματική σχολή, αν περιμένει από μένα πότε θα τον φωνάξω που ανεβάζω ένα έργο τη σεζόν πιθανόν να μη δουλέψει ποτέ. Άρα είναι πολύ λογικό να μαζεύονται πέντε, έξι, εφτά να παίρνουν ένα χώρο και να στήνουν μια παραγωγή ελπίζοντας πάντα να περάσουν να τους δουν. Και καλά κάνουν. Γιατί πως θα καταθέσουν αλλιώς το όραμά τους; Για μένα είναι πολύ καλά. Κι από την άλλη βγαίνουν και δεν ζητάνε όλοι πράγματα. Δεν ζητάνε επιχορηγήσεις. Δεν πληρώνονται, δεν πηγαίνουν καλά οι παραστάσεις, δεν πειράζει. Αυτοί καταθέτουν ένα όραμα κι εγώ αυτό το λατρεύω. Δεν με ενοχλούν οι τόσες παραστάσεις. Ούτε υπερβολή το θεωρώ. Μακάρι να βγουν κι άλλες τόσες. Από την άλλη τώρα, αν υπάρχουν πολλοί ηθοποιοί; Θα σας πω. «μα είχαμε τόσους ποιητές τη Δημουλά τι τη θέλαμε;»
Το θέατρο πού μας πάει;
Στα καλύτερα μονοπάτια ψυχής. Αρκεί να γίνεται σωστά.
