Δυσλεξία: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Όλο και πιο συχνά ακούμε τον όρο Δυσλεξία, τι είναι όμως τελικά και ποιο το ποσοστό εμφάνισής της;

Το στρατηγείο του Winston Churchill, έγινε ξενοδοχείο!

Η Δυσλεξία (Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία στην ανάγνωση) είναι η σημαντικότερη δυσκολία στην επεξεργασία του γραπτού λόγου που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες.

Η δυσκολία αυτή εντοπίζεται στην αποκωδικοποίηση, στην ευχέρεια και στην κατανόηση. Το ποσοστό εμφάνισής της ανέρχεται σε 5%-10% του μαθητικού πληθυσμού.

Συνδέεται η Δυσλεξία με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης;

Η δυσλεξία δεν έχει καμία σχέση με το νοητικό δυναμικό του παιδιού. Ως δυσκολία παρατηρείται σε παιδιά με δείκτη νοημοσύνης ίσο ή πάνω από τον μέσο όρο. Επίσης δεν οφείλεται σε συναισθηματικούς και πολιτισμικούς παράγοντες ή σε ελλιπή διδασκαλία. Φυσικά τα παραπάνω επηρεάζουν σημαντικά την ένταση και τη συχνότητα εμφάνισης των συμπτωμάτων.

Ποια είναι η αιτία εκδήλωσής της;

Υπάρχει η υπόθεση ότι οφείλεται σε κάποια δυσλειτουργία στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει κληρονομική βάση (κάποιο μέλος της οικογένειας έχει παρόμοιες δυσκολίες) και σε άλλες υπάρχει συγγενής αιτιολογία (συμβάντα κατά την κύηση ή τον τοκετό).
Η δυσλεξία είναι εγγενής στο άτομο, δηλ. χαρακτηρίζει ένα άτομο από τη γέννησή του μέχρι το τέλος της ζωής του.
Δεν εμφανίζεται ξαφνικά κάποια στιγμή και δεν εξαφανίζεται μετά από χρόνια.

Ποια είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να ανησυχήσουν γονείς κι εκπαιδευτικούς;

Μία από τις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί με Δυσλεξία είναι η ελλιπής φωνολογική ενημερότητα, η ικανότητα δηλαδή του παιδιού να αναγνωρίζει και να χειρίζεται με συνειδητό τρόπο τα φωνολογικά στοιχεία της γλώσσας.Τα λάθη που κάνει ένας μαθητής κατά τη διαδικασία της ανάγνωσης είναι τα εξής:

• Διαβάζει αργά, είτε κάνει φωναχτή είτε σιωπηρή ανάγνωση.
• Διαβάζει λάθος τις λέξεις χωρίς να το αντιλαμβάνεται, ακόμα κι όταν οι λέξεις επαναλαμβάνονται πολύ συχνά στο κείμενο.
• Χάνει τη σειρά του κειμένου.
• Παραλείπει, αντικαθιστά, μεταθέτει, προσθέτει, αντιμεταθέτει λέξεις ή συλλαβές.
• Αγνοεί τα σημεία στίξης.
• Δεν χρωματίζει κατάλληλα τη φωνή του κατά την ανάγνωση.
• Δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικές στρατηγικές κατανόησης.
• Δεν διακρίνει τις σημαντικές πληροφορίες του κειμένου.
• Αδυνατεί να οργανώσει τις πληροφορίες που παρέχονται σε ένα κείμενο.
• Αδυνατεί να διαμορφώσει άποψη και να διεξαγάγει συμπεράσματα, υποθέσεις ή προβλέψεις γι’ αυτό που διάβασε.
• Δεν αποδίδει γραπτά ή προφορικά την κεντρική ιδέα του κειμένου.
• Αδυνατεί να συνδέσει τη νέα γνώση με την ήδη κατεκτημένη.

Πότε μπορεί να γίνει η διάγνωση της Δυσλεξίας;

Αν και υπάρχουν ενδείξεις της από την προσχολική ηλικία, μία ασφαλής και έγκυρη διάγνωση μπορεί να γίνει από την Α’ Δημοτικού και μετά. Και πιο συγκεκριμένα όταν το παιδί βρίσκεται στο δεύτερο εξάμηνο της Α’ Δημοτικού.

Πείτε μας δύο λόγια για το νέο σας Book Project «Dyslexia Box» και πώς μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με Δυσλεξία

Το Dyslexia Box, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ, είναι η πρώτη πολυαισθητηριακή παρέμβαση σε Ελλάδα και Κύπρο. Στηρίζεται στη θεωρία πως τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα εάν συμμετέχουν ενεργά, μέσα από παιγνιώδη τρόπο και μέσω της διαφοροποιημένης κι εξατομικευμένης διδασκαλίας.

Σκοπός του Dyslexia Box είναι να βοηθήσει τους μαθητές με Δυσλεξία να κατακτήσουν δεξιότητες απαραίτητες για την ακαδημαϊκή τους πορεία, να τους υποστηρίξει στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που παρεμποδίζουν τη συμμετοχή τους στη μαθησιακή διαδικασία, να αναπτύξουν πλήρως τη φωνολογική επίγνωση και να κατακτήσουν επαρκώς την αναγνωστική ικανότητα και τη γραφή.

Απευθύνεται μόνο σε παιδιά με Δυσλεξία;

Δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά με Δυσλεξία, αλλά σε όλα τα παιδιά του νηπιαγωγείου και των τάξεων του Δημοτικού. Υποστηρίζει ουσιαστικά την ομαλή μετάβαση του παιδιού από τον προφορικό λόγο στον γραπτό λόγο.

Γι’ αυτό είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για ειδικούς παιδαγωγούς, λογοθεραπευτές, ειδικούς θεραπευτές, νηπιαγωγούς, δασκάλους και γονείς που επιθυμούν να υποστηρίξουν τα παιδιά στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν την ανάγνωση και τη γραφή.

Τέλος, πείτε μας από τι αποτελείται το Dyslexia Box.

Αποτελείται από 238 κάρτες, 5 πιόνια, 1 βοηθό ανάγνωσης και το εγχειρίδιο με τις οδηγίες των ασκήσεων. Πιο συγκεκριμένα:

• 45 κάρτες με κόκκινη ένδειξη που περιέχουν εικόνες δισύλλαβων λέξεων
• 45 κάρτες με μπλε ένδειξη που περιέχουν εικόνες τρισύλλαβων λέξεων
• 45 κάρτες με κίτρινη ένδειξη που περιέχουν εικόνες πολυσύλλαβων λέξεων
• 24 πράσινες κάρτες με τα γράμματα της αλφαβήτου
• 28 αριθμημένες κάρτες με μωβ ένδειξη που περιέχουν λίστες ανάγνωσης
• 6 κάρτες με ροζ ένδειξη που περιέχουν λέξεις κατατετμημένες σε φωνήματα
• 35 αριθμημένες κάρτες με μαύρη ένδειξη που περιέχουν λέξεις και προτάσεις για την πρώτη ανάγνωση
• 6 κάρτες με πορτοκαλί ένδειξη που περιέχουν ζευγάρια λέξεων για την αναγνώριση ομοιοκαταληξίας
• 4 κάρτες με καφέ ένδειξη που περιέχουν λέξεις για παραγωγή ομοιοκαταληξίας
• 5 πιόνια
• 1 βοηθό ανάγνωσης
• Εγχειρίδιο ασκήσεων

Φώτης Παπαναστασίου

Ειδικός Παιδαγωγός – Συγγραφέας / MSc Σχολική Ψυχολογία

Επιστημονικός Σύμβουλος του τομέα Ειδικής Αγωγής του Μητροπολιτικού Κολλεγίου

Επιστημονικός Δ/ντης του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών «Παιδίων Πλεύση»

eidikospaidagogos.gr