Μάνος Χατζιδάκις: Έφυγε πριν από 23 χρόνια

Ο Μάνος Χατζιδάκις, ο βραβευμένος με ‘Οσκαρ το 1961 για τη μουσική στην ταινία του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή», με τα διάσημα “Παιδιά του Πειραιά” που δεν πήγε να παραλάβει το βραβείο καθώς «δεν θεωρούσε και τόσο σπουδαία αυτά τα τραγουδάκια», είχε μόρφωση, άποψη, λόγο, τεράστιο εκτόπισμα όχι μόνον ως καλλιτέχνης αλλά και ως προσωπικότητα. «Για μένα το Όσκαρ δεν αποτελεί στεφάνωμα μιας σταδιοδρομίας αλλά το αληθινό μου ξεκίνημα», ήταν η απάντηση-δήλωσή του. «Μπορεί ένα απλό τραγούδι να μου έφερε το Όσκαρ.

Το στρατηγείο του Winston Churchill, έγινε ξενοδοχείο!

Οι φιλοδοξίες μου όμως και οι υποχρεώσεις μου δεν σταματούν σε αυτό…» υποστήριζε ακόμα και όταν μετά από πολλά χρόνια, έγινε η ιστορική συνάντησή του με τη Μελίνα Μερκούρη, πρωταγωνίστρια της ταινίας, με την οποία συναντήθηκε και ξαναμίλησε, όταν εκείνη ήταν πλέον υπουργός Πολιτισμού, με αφορμή ένα αφιέρωμα του γαλλικού καναλιού TV5 στην αείμνηστη Μελίνα. Η συνάντησή τους είχε γίνει στο παλιό Zonar’s που είχε πλημμυρίσει από δημοσιογράφους, φωτογράφους και κανάλια. Με τη Μελίνα να του λέει με μία χαρακτηριστική κίνηση του χεριού της, πριν τον φιλήσει “σε έχω περιμένει μια ζωή”.

Για μας τους δημοσιογράφους που ζήσαμε τον Μάνο Χατζιδάκι από κοντά την τελευταία-σχεδόν- δεκαετία της ζωής του, ήταν ένα τεράστιο σχολείο τόσο σε θέματα μουσικής, όσο και γενικότερης παιδείας. Ήταν ο δημιουργός που τα βράδια στο «Πάρτι»-ονομαστό καλλιτεχνικό στέκι στο Παγκράτι- μας έβαζε με τη χαρακτηριστική φωνή του, γνώσεις στο μυαλό και μας επέτρεπε να ζούμε δίπλα σε έναν ζωντανό μύθο. Πάντα δε με τον Σείριο- τον πανέμορφο σκύλο του- στα πόδια μας.

Η συμβολή του στην ελληνική μουσική τεράστια και το έργο του κορυφαίο.

Να σημειώσουμε μεταξύ άλλων ότι: Το 1962 χρηματοδότησε το «Διαγωνισμό Σύνθεσης Μάνος Χατζιδάκις» στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη στην Αθήνα, με το πρώτο βραβείο να απονέμεται από κοινού στους Γιάννη Ξενάκη και Ανέστη Λογοθέτη. Το 1964 ίδρυσε και διεύθυνε την Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών. Την ίδια περίοδο ξεκίνησε και η συνεργασία του με τον Μωρίς Μπεζάρ. Οι Όρνιθες, μάλιστα, παρουσιάστηκαν από τα Μπαλέτα του 20ού Αιώνα στις Βρυξέλλες.

Το 1973 ίδρυσε το μουσικό καφεθέατρο «Πολύτροπο». Το διάστημα 1975-1982 ήταν η χρονική περίοδος που ο συνθέτης, σκωπτικά αποκαλούσε, «υπαλληλική περίοδο» της ζωής του, καθώς ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τον είχε διορίσει διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, διευθυντή του κρατικού ραδιοσταθμού Τρίτο Πρόγραμμα και αναπληρωτή γενικό διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η λαμπρή θητεία του στο Τρίτο Πρόγραμμα (1975-1982) αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς στην ελληνική ραδιοφωνία για την υψηλή ποιότητα και την ποικιλία των εκπομπών, αλλά και των πολιτιστικών εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις.

Για τέσσερα καλοκαίρια (1978-1981) ο Μάνος Χατζιδάκις παρουσίασε τις «Μουσικές Γιορτές» στα Ανώγεια, μια συνεργασία του Τρίτου με τον Δήμο Ανωγείων και την Μουσική Ακαδημία Κρήτης.

Το 1980 και το 1981 το Τρίτο Πρόγραμμα διοργάνωσε τον «Μουσικό Αύγουστο» στο Ηράκλειο, ένα πολυήμερο καλλιτεχνικό Φεστιβάλ για την ανάδειξη παλαιών και νέων ρευμάτων στη μουσική, στο χορό, τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική και το θέατρο.

Το φθινόπωρο του 1981 και του 1982 διοργάνωσε επίσης τους αγώνες ελληνικού τραγουδιού στην Κέρκυρα, ένα μουσικό διαγωνισμό για νέους Έλληνες συνθέτες.

Το 1985 εξέδωσε το πολιτιστικό περιοδικό «Το Τέταρτο» και δημιούργησε την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία «Σείριος». Παράλληλα παρουσίαζε επιλεγμένα μουσικά έργα και καλλιτέχνες στην μπουάτ «Σείριος» (Ζουμ) της Πλάκας.

Το 1989, ίδρυσε την Ορχήστρα των Χρωμάτων προκειμένου να παρουσιάζει με πρωτότυπο τρόπο έργα κλασικών και σύγχρονων συνθετών. Στις 3 Ιουνίου 1990, σε συνεργασία με τον κορυφαίο Αργεντινό συνθέτη Άστορ Πιατσόλα, ο Μάνος Χατζιδάκις έδωσε με την Ορχήστρα των Χρωμάτων συναυλία που ηχογραφήθηκε ζωντανά στο Ηρώδειο. Η συναυλία θεωρείται εξαιρετικά σημαντική καθώς ήταν η τελευταία του Πιατσόλα, ο οποίος ένα μήνα αργότερα, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, έπεσε σε κώμα δύο ετών και τελικά έφυγε από τη ζωή το 1992. Ο Χατζιδάκις διηύθυνε την Ορχήστρα των Χρωμάτων μέχρι το 1993.

Το 1991, σε συνεργασία με τον Δήμο Καλαμάτας, διοργάνωσε τους «Πρώτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Καλαμάτας» οι οποίοι δεν συνεχίστηκαν για δεύτερη χρονιά.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Μάνος Χατζιδάκις το 1959 παρουσίασε στο αθηναϊκό κοινό, τον Μίκη Θεοδωράκη έχοντας ενορχηστρώσει και ηχογραφήσει το έργο του «Επιτάφιος» σε ερμηνεία Νάνας Μούσχουρη.

Ο Μάνος Χατζιδάκις έφυγε στις 15 Ιουνίου του 1994 από οξύ πνευμονικό οίδημα και ετάφη στην Παιανία σε κλειστό οικογενειακό κύκλο, μακριά από κάμερες και φωτορεπόρτερ.