Διαβάστε μαζί μας καθημερινά. Από τα «Ελληνικά Γράμματα» (29ο Κεφάλαιο)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 29

Το στρατηγείο του Winston Churchill, έγινε ξενοδοχείο!

Την αυγή του 1916 ένας απλός παρατηρητής στο Δουβλίνο μπορεί να μην αντιλαμβανόταν την αυξανόμενη ανησυχία που κόχλαζε κάτω από την επιφάνεια της πόλης. Ο πόλεμος, που υποτίθεται πως θα διαρκούσε έξι μήνες, τραβούσε σε μάκρος, με τους τραυματίες να αυξάνονται κάθε μέρα. Το νομοσχέδιο για την Αυτοδιάθεση, το οποίο θα έδινε στην Ιρλανδία έναν βαθμό αυτοκαθορισμού, βρισκόταν ακόμα σε εκκρεμότητα. Ο εθνικιστικός ζήλος κέρδιζε έδαφος στο Δουβλίνο και σε όλη τη χώρα. Η ένταξη σε στρατιωτικούς οργανισμούς αυξήθηκε – αγροτόπαιδα από κομητείες της υπαίθρου κατατάσσονταν μαζί με γιατρούς, υπαλλήλους, ποιητές και στελέχη της Προτεσταντικής Υπεροχής, όλοι με κοινό στόχο να αποτινάξουν τον αγγλικό ζυγό. Οι Δουβλινέζοι, με τον χαρακτηριστικό τους σκεπτικισμό, απέρριψαν το αίτημα, αποκαλώντας τους Εθελοντές τυχοδιώκτες και αιθεροβάμονες.

Η Βικτόρια άκουγε όλο αυτό το κουβεντολόι καθώς πήγαινε στην καθημερινή της εργασία στην Ένωση και έτεινε να συμφωνήσει. Για τον Μπρένταν όμως και για τους συντρόφους του ήταν μια θανάσιμα σοβαρή υπόθεση. Μετά τη βραδιά που είχαν συναντηθεί με τη Βικτόρια στο θέατρο Άμπεϊ είχαν γίνει μόνιμοι σύντροφοι. Σύχναζαν σε μικρές, σκοτεινές παμπ ή σε καφέ και όταν ο καιρός βελτιώθηκε, έκαναν βόλτες στο Φίνιξ Παρκ ή έπαιρναν το τραμ για την παραλία του όρμου Σάντι.

Είχαν φτιάξει έναν κόσμο όλο δικό τους όπου οι κοινωνικές διαφορές τους δεν μετρούσαν, όπου το να είναι μαζί κι ερωτευμένοι ήταν τόσο φυσικό όσο η βροχή, και όπου κανένα σύννεφο δεν σκοτείνιαζε το μέλλον που είχαν ονειρευτεί. Ακόμα και το βράδυ, όταν βρισκόταν μόνη της στο κρεβάτι, η Βικτόρια αρνιόταν να αφήσει την αμφιβολία να εισβάλει στο μυαλό της. Γιατί να μην είναι με τον Μπρένταν; Γιατί να μην υποστηρίξει την επερχόμενη επανάσταση με τόσο μένος όσο εκείνος; Και μόλις τελείωνε και η Ιρλανδία γινόταν ανεξάρτητη, γιατί να μην τον παντρευόταν; Τα πάντα ήταν πιθανά σ’ εκείνον τον μικρό κόσμο που είχαν πλάσει.

Καθώς όμως η απειλή μιας εξέγερσης μεγάλωνε, η Βικτόρια συνειδητοποίησε πως είχε αρχίσει να διχάζεται ολοένα και περισσότερο σχετικά με τις επαναστατικές κουβέντες του Μπρένταν. Συνέχισε να τον αφήνει να πιστεύει πως τον υποστήριζε, αλλά όταν βρισκόταν μόνη, μεγάλες αμφιβολίες τρύπωναν στο μυαλό της, καθώς άρχισε να σκέφτεται ολοένα και περισσότερο την οικογένειά της. Αν οι Εθελοντές και οι σύντροφοί τους πετύχαιναν, μια τέτοια επανάσταση δεν θα επέφερε περισσότερη βία σε ολόκληρη τη χώρα; Τι θα γινόταν στο Ένισμορ; Αγαπούσε ακόμη το σπίτι της τόσο που δεν ήταν σε θέση να αντέξει στην ιδέα να πάθουν κακό το παλιό πατρικό και η οικογένειά της.

Κι έπειτα ήταν ο Βαλεντάιν. Θεωρούσε ότι ήταν ασφαλής όταν είχε αργοπορήσει στο Δουβλίνο, και είχε προσευχηθεί να τελειώσει ο πόλεμος προτού εκείνος φύγει για τη Γαλλία. Τώρα όμως, που ο αδελφός της ήταν ακόμη μέλος της δουβλινέζικης φρουράς, θα συμμετείχε κι εκείνος στη σύρραξη. Δεν μπορούσε να αντέξει τη σκέψη πως ο αγαπημένος της αδελφός και ο άντρας που αγαπούσε θα ήταν εχθροί. Πώς θα μπορούσε να διαλέξει ανάμεσά τους;

Πώς μπορούσε να εξηγήσει στον Μπρένταν ότι η ανησυχία της για την οικογένειά της και το Ένισμορ δεν σήμαιναν ότι ήθελε να πάει πίσω και να μείνει εκεί όπως είχε κάνει στο παρελθόν; Αγαπούσε την ελευθερία της στο Δουβλίνο και αγαπούσε τον Μπρένταν. Θα ζούσε μαζί του οπουδήποτε. Ήξερε όμως ότι ο Μπρένταν θεωρούσε την αγάπη και την πίστη το ίδιο πράγμα. Πώς ήταν δυνατόν να τον κάνει να το καταλάβει αυτό;

Για πρώτη φορά η Βικτόρια βρέθηκε να αμφιταλαντεύεται ανάμεσα σε δύο κόσμους. Σκέφτηκε τη Ρόζι. Αυτό ήταν ακριβώς το πεπρωμένο το οποίο είχε υποφέρει η Ρόζι. Δεν το είχε ποτέ κατανοήσει πλήρως μέχρι εκείνη τη στιγμή. Μια συμπάθεια για τη φίλη της την κατέκλυσε. Ευχήθηκε να μπορούσε να της μιλήσει. Δεν είχε ακούσει κανένα νέο από τον Κάθαλ Ο’Μάλεϊ, οπότε υπέθετε πως η Ρόζι εξακολουθούσε να μη θέλει να τη δει. Τελικά δεν άντεξε άλλο. Έπρεπε να είναι ειλικρινής με τον Μπρένταν.

«Πρέπει να σου μιλήσω, Μπρένταν», άρχισε ένα βράδυ καθώς κάθονταν στον πριβέ χώρο του Τόνερς – στον ίδιο πριβέ χώρο που είχε καθίσει κάποτε η Ρόζι με τον Κάθαλ.

Ο Μπρένταν χαμογέλασε.

«Μα νόμιζα πως αυτό κάναμε, αγάπη μου».

«Είναι σοβαρό, Μπρένταν».

Της έριξε ένα βλέμμα ψεύτικης ανησυχίας και χτύπησε την μπάρα για να κάνει σινιάλο στον μπάρμαν.

«Σε αυτή την περίπτωση χρειαζόμαστε ένα ακόμα ποτό».

«Σου είπα. Είναι σοβαρό. Σε παρακαλώ».

Εκείνος την κοίταξε επίμονα, με τα σκούρα του μάτια σε επιφυλακή, θυμίζοντάς της τον τρόπο που την είχε πρωτοκοιτάξει στην αίθουσα υπηρεσίας στο Ένισμορ – επιφυλακτικά, αλλά με ένα ίχνος πάθους.

«Αφορά την επανάσταση», άρχισε εκείνη. Ύστερα οι λέξεις ξεχύθηκαν από μέσα της –όλα τα άγχη που μάζευε μόνη της τη νύχτα–, οι φόβοι της για την οικογένειά της στο Ένισμορ και για τον Βαλεντάιν. «Και δεν θέλω να πρέπει να διαλέξω ανάμεσά σας. Απλώς δεν μπορώ να το κάνω αυτό», ολοκλήρωσε.

Δάκρυα γέμισαν τα μάτια της καθώς σήκωσε το βλέμμα της πάνω του. Εκείνος δεν είπε τίποτα. Ο μπάρμαν ήρθε με δυο μπίρες λάγκερ κι έπειτα εξαφανίστηκε. Η Βικτόρια περίμενε αναζητώντας στο πρόσωπό του μια ένδειξη της αντίδρασής του. Ο Μπρέντον έπιασε το ποτήρι του και ήπιε μια μεγάλη αργή γουλιά, ενώ τα μάτια του δεν άφηναν το πρόσωπό της. Δεν μπορούσε να μαντέψει τι συναισθήματα τον διακατείχαν και ξαφνικά φοβήθηκε πως θα τον χάσει για πάντα. Όταν εκείνος τελικά μίλησε, η φωνή του ήταν ψυχρή.

«Μάλιστα, μάλιστα. Λένε πως ο λύκος την τρίχα του αλλάζει, μα όχι και συνήθειο. Θα έπρεπε να έχω συνειδητο-ποιήσει ότι το ίδιο ισχύει και με τους ευγενείς. Λοιπόν, σε άφησα να με γελοιοποιήσεις και πάλι, Βικτόρια Μπελ – πρώτα στο Ένισμορ και τώρα στο Δουβλίνο».

Η Βικτόρια άρχισε να διαμαρτύρεται, αλλά εκείνος σήκωσε το χέρι του για να την κάνει να σωπάσει.

«Είσαι πολύ καλή ψεύτρα, ομολογώ. Με έκανες να πιστέψω πως με ακολουθούσες ως εδώ, πως είχες εγκαταλείψει την αριστοκρατική ζωή και πως με αγαπούσες». Κατάπιε ηχηρά σαν να συγκρατούσε τα δάκρυά του. Ύστερα γέλασε. «Κι εγώ σαν ανόητος σε πίστεψα. Πίστεψα πως ήσουν έτοιμη για μια ζωή μαζί μου όταν όλα αυτά θα έχουν τελειώσει. Αλλά στο μεταξύ με κορόιδευες. Όλα τα γλυκόλογα για τον γάμο. Ήταν όλα μπούρδες». Κάρφωσε το βλέμμα του σ’ ένα σημείο πάνω από τον ώμο της. «Είδα τη Ρόζι στο σπίτι του Κάθαλ Ο’Μάλεϊ ανήμερα τα Χριστούγεννα. Είναι πλέον μια κοπέλα που ξέρει ποια είναι και από προήλθε, παρά το γεγονός ότι η φάρα σου προσπάθησε να τη διαφθείρει. Μέχρι που γράφτηκε στο Κουμάν νε Μαν, τον Σύνδεσμο Γυναικών. Ξέρει πού οφείλει αφοσίωση. Δεν θα καταδεχόταν ποτέ να πει ψέματα όπως έκανες εσύ».

«Μα, Μπρένταν, στ’ αλήθεια σ’ αγαπώ. Και όντως εγκατέλειψα την αριστοκρατική ζωή. Δεν είπα ψέματα ως προς αυτό».

Έσπρωξε την καρέκλα του μακριά από το τραπέζι και σηκώθηκε.

«Για όνομα του Θεού, Βικτόρια, αρκετά! Ήσουν σαφής. Ποτέ δεν θα μπω στον κόσμο σου, ούτε εσύ στον δικό μου. Πάει και τελείωσε! Πήγαινε πίσω στη φάρα σου κι άσε με ήσυχο!»

Προτού εκείνη προλάβει ν’ απαντήσει, ο Μπρένταν πέταξε μερικά χρήματα στο τραπέζι, άρπαξε το σακάκι του και περπάτησε αγέρωχα, κάνοντας την πόρτα του δωματίου να τρίξει με κρότο πάνω στους μεντεσέδες. Τον κοίταζε ανίκανη να κινηθεί. Ο μπάρμαν μπήκε, πήρε τα χρήματα και μάζεψε τα ποτήρια. Της έριξε ένα συμπαθητικό βλέμμα.

«Με το πάσο σας, δεσποινίς», είπε, «δεν υπάρχει βιάση».

Τελικά, σηκώθηκε κι έφυγε από την παμπ. Περπάτησε παραζαλισμένη προς την πλατεία Φιτζουίλιαμ, φέρνοντας ξανά και ξανά στον νου της κάθε λέξη που είχε ειπωθεί. Είχε τη φρούδα ελπίδα πως ο Μπρένταν θα δεχόταν την αγάπη της χωρίς να επιμείνει για την πίστη της στην επανάσταση. Μέσα της βαθιά όμως ήξερε πως δεν θα το έκανε. Είχε μπερδέψει την έλλειψη πίστης της με την απροθυμία να εγκαταλείψει τον αριστοκρατικό τρόπο ζωής. Έσφιξε τις γροθιές της με ξαφνικό θυμό. Γιατί ήταν τόσο πεισματάρης; Γιατί εκείνη έπρεπε να παλέψει για να του αποδείξει την αξία της;

Ο θυμός της αναζωπυρώθηκε και η Βικτόρια άρχισε να περπατά ταχύτερα. Ώσπου να φτάσει όμως στο σπίτι της θείας Μάριαν, μια βαριά, σκοτεινή κουβέρτα την είχε τυλίξει σ’ ένα κουκούλι απόγνωσης από το οποίο δεν θα έβγαινε σύντομα.

Τέλος 29ου κεφαλαίου

Οι εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» προτείνουν επίσης:

1. «Τα Ανέμελα Χρόνια», της Elizabeth Jane Howard

2. «Το άρωμα της ευτυχίας είναι πιο δυνατό κάτω από τη βροχή», της Virginie Grimaldi